Mahkemeden halk otobüsleri için flaş karar!

Halk Otobüsleri ihalesiz 10 yıldan uzun süreyle kiralanamaz! 
Bartın Esenyurt Minibüsçüler Kooperatifi Başkanı Ali Öztürk tarafından Bartın Belediyesi ve Özel halk otobüslerine karşı Zonguldak İdare Mahkemesinde açılan davada karar verildi.
İdare mahkemesi tarafından verilen kararda, “2886 sayılı Kanun ve Bartın Belediyesi Özel Halk Otobüsleri Çalışma ve Seyrüsefer Yönetmeliği uyarınca 10 yıllık çalışma süresini dolduran özel halk otobüslerinin yeniden işletici sıfatı kazanabilmeleri için Belediye Encümenince yapılacak ihaleye katılmalarının gerektiği, toplu taşıma hatlarının on yıldan uzun süreyle kiraya verilmesinin mümkün olmadığı anlaşıldığından, dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır” denildi.
Hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varıldı
Bartın İlinde taşımacılık yapan Ali Öztürk tarafından açılan davada; Bartın İli sınırları içerisinde taşımacılık faaliyetinde bulunan 17 belediye halk otobüsünün hukuka aykırı olarak faaliyetlerini sürdürdüğünden bahisle faaliyetlerinin sonlandırılması istemiyle yaptığı 26/02/2019 tarih ve 1856-1859-1860 sayılı başvuruların reddine dair 12/03/2019 tarih ve 26471927-315/224/1530 davalı idare işleminin davacının başvurularının reddine ilişkin kısmının; hukuka aykırı olduğu, 
74 H 001-13 seri plakalı 13 adet aracın ihalesiz olarak, birer yıllık sözleşme yenilenmesi suretiyle çalıştıkları, plaka verilmesinde ihale yapılmasının zorunlu olduğu, 
74 H 0022-25 seri plakalı 4 adet araca ise ihale ile süresiz olarak hatların kiralandığı, hatların süresiz olarak kiralanmasının 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'nun 64'üncü maddesi uyarınca mümkün olmadığı, kira süresinin 10 yıl ile sınırlı olduğu, ihale tarihi göz önüne alındığında söz konusu araçların çalışma sürelerinin dolduğu, ihale süresi dolduktan sonra tekrar ihale yapılmaksızın sözleşme yenilenmesinin ve çalışmaya devam edilmesinin mümkün olmadığı, kamunun zararına neden olunduğu iddialarıyla iptali istenilmektedir.
2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'nun 1. maddesinde, belediyelerin alım, satım, hizmet, yapım, kira, trampa, mülkiyetin gayri ayni hak tesisi ve taşıma işleri bu Kanunda yazılı hükümlere göre yürütüleceği, 64. maddesinde; kiraya verilecek taşınır ve taşınmaz malların kira süresinin on yıldan çok olamayacağı hükümlerine yer verilmiştir.
Dosya incelendi
Dava dosyasının incelenmesinden; Bartın İli sınırları içerisinde taşımacılık faaliyetinde bulunan 17 aracın, hukuka aykırı olarak faaliyetlerini sürdürdüğünden bahisle faaliyetlerinin sonlandırılması istemiyle yaptığı 26/02/2019 tarih ve 1856-1859-1860 sayılı başvuruların, "Bartın Belediye Başkanlığı Ulaşım Hizmetleri Dair Başkanlığı'nca dilekçelerde bahsi geçen ve plakaları verilen Belediye Özel Halk Otobüslerinin 5393 Belediye Kanunu'nun 14. Maddesi ile 15. Maddesinin (f) ve (p) fıkraları gereği kamu yararına toplu taşıma hizmetinde bulundukları Belediye Meclisi'nin 01/10/2012 tarih ve 184 sayılı kararı ile kabul edilen Bartın Belediyesi Özel Halk Otobüsleri Çalışma ve Seyr-ü Sefer Yönetmeliği'nin 11. Maddesine istinaden çalışma ruhsatına dayalı çalıştıkları"ndan bahisle 12/03/2019 tarih ve 26471927- 315/224/1530 sayılı işlemle reddedilmesi üzerine anılan işlemindavacının başvurularının reddine ilişkin kısmının iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Bakılan davada davalı idarenin savunma dilekçesi ve eki belgelerin incelenmesinden, dava konusu Bartın Belediyesi Özel Halk Otobüsü hatlarının 2004 ve 2008 yıllarında süresiz olarak ihale edildiği ancak Mahkememizin E:2011/794 sayılı dosyası ile görülen davada, 02/01/2012 tarih ve E:2011/794, K:2012/1 sayılı kararla Bartın Belediyesi Özel Halk Otobüsleri ve İnkum Özel Halk Otobüsleri Çalışma ve Seyrüsefer Yönetmeliğinin özel halk otobüslerinin işletme süresinin 30 yıl olarak belirlenmesine ilişkin 4. Maddesinin (p) bendi ile çalışma sürelerinin 30 yıl olarak belirlenmesine yönelik 13. Maddesinin kiraya verilecek taşınır ve taşınmaz malların kira süresinin 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'nun 64. Maddesi uyarınca on yıldan çok olamayacağı gerekçesi ile iptaline karar verildiği, anılan Yönetmelik hükümlerinin yargı kararıyla iptal edilmesi üzerine hazırlanan Bartın Belediyesi Özel Halk Otobüsleri Çalışma ve Seyr-ü Sefer Yönetmeliği'nin01/10/2012 tarih ve 184 sayılı kararı ile kabul edildiği ancak daha önce ihale yapılmak suretiyle kiraya verilen özel halk otobüslerine yönelik ihalelerin yenilenmediği ve kira süresinin 2886 sayılı Kanun'da öngörülen on yıl süre ile sınırlanmadığı, her yıl ruhsat vermek suretiyle halk otobüslerinin çalıştırılmaya devam edildiği anlaşılmaktadır.
Bartın Belediyesi Özel Halk Otobüsleri Çalışma ve Seyrüsefer Yönetmeliğinde de özel halk otobüsü çalıştırabilmenin işletici sıfatını kazanmaya bağlı olduğu ve bunun da Encümence yapılacak ihale sonucunda kazanılabileceğinin düzenlendiği, davalı idarece 2886 sayılı Kanun hükümlerine göre ihale yapılmaksızın her yıl sözleşme imzalanmak suretiyle hat sahiplerine ruhsat verilmeye devam edildiği, savunma dilekçesinde de beyan edildiği üzere 2004 ve 2008 yılında yapılan ihalelerin üzerinden on yıllık süre geçmiş olmasına rağmen yeniden ihale yapılmadan çalışma ruhsatı verilmeye devam edildiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda, 2886 sayılı Kanun ve Bartın Belediyesi Özel Halk Otobüsleri Çalışma ve Seyrüsefer Yönetmeliği uyarınca 10 yıllık çalışma süresini dolduran özel halk otobüslerinin yeniden işletici sıfatı kazanabilmeleri için Belediye Encümenince yapılacak ihaleye katılmalarının gerektiği, toplu taşıma hatlarının on yıldan uzun süreyle kiraya verilmesinin mümkün olmadığı anlaşıldığından, dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle; dava konusu işlemin iptaline, kararın tebliğ tarihini izleyen 30 gün içerisinde Ankara Bölge İdare Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere, 17/09/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.