Kesildi satıldı ama yok olmadı
Bin yıllık ağaç nasıl kurtarıldı?
Zonguldak'ta taşeron firma tarafından kesilen 1183 yaşındaki porsuk ağacının parçaları, ihale yoluyla odun olarak satışa çıkarıldı. İhaleyi kesilen ağacı görüp, hukuk mücadelesi başlatan çevreci Engin Zaman kazanırken, ağacın parçaları İstanbul'da kurulacak Doğa ve Tarih Müzesi'nde sergilenecek.
Engin Zaman, "Bu ağacın yaşını, Bartın Üniversitesi'nden Barbaros Yaman Hocamızla beraber hesaplamıştık. 1183 yaşında bir porsuk ağacı bu. Dünyada çok değerli ağaçlardan bir tanesi, maalesef odun olacaktı. Bu, bir tarihi eserdi. Tarihi eserin yok olmasını istemedim" dedi. Olay, 19 Mayıs 2024'te Ankara yolu Gökgöl Tünelleri mevkisinde meydana geldi. Mağara uzmanı ve çevreci olarak kentte tanınan Engin Zaman, evine gittiği sırada iş makinesinin ormanda çalıştığını görüp, merak ederek bakmaya gitti. Ağaç kesildiğini gören Zaman, ihbarda bulundu.
Olay yerine Orman Bölge Müdürlüğü ekipleri sevk edildi. İncelemede; 1183 yaşında olduğu belirlenen porsuk ağacının kesildiği ortaya çıktı. Ekipler, Devlet Su İşleri'nin dere ıslah çalışmasını yapan taşeron firmanın ormanda kaçak kesimde bulunduğunu belirleyip, tutanak tuttu.
Verilen ceza da iptal oldu
Tutulan tutanakla sorumlular hakkında adli işlem başlattı, iş makinesine de el konuldu. Ayrıca Orman Bölge Müdürlüğü ekipleri firmaya 'İzinsiz ağaç kesmek' ve 'Ormanlık alanda alan açmak' suçlarından 45 bin 90 lira ceza kesti. Çevre dernekleri ve Engin Zaman, firma hakkında suç duyurusunda bulundu. Savcılık, suç duyurusunun ardından takipsizlik kararı verdi. İtiraz sonrası mahkeme, kesimin izinli işlem olduğuna kanaat getirerek 45 bin 90 liralık para cezasının iptaline karar verdi.
Odun olarak ihaleye çıkarıldı
Diğer yandan Orman Bölge Müdürlüğü tarafından porsuk ağacı, metreküpü 2 bin liradan odun olarak ihaleye çıkarıldı. İhaleyi Engin Zaman, 20 bin lira bedel ödeyerek kazandı. Ağacı teslim etmek için çeşitli kurumlarla görüştüğünü söyleyen Zaman, İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi ile irtibata geçerek ağacın bazı parçalarının yeni kurulacak Doğa ve Tarih Müzesi'nde sergilenmesi için bağışlamaya karar verdi. 21 metre uzunluğundaki porsuk ağacının daha önceden yaklaşık 2,5 metrelik parçalara ayrılan kısımları TIR'a yüklenerek yola çıktı.
Bu ağacın saklanması gerekiyor
Engin Zaman, "Yaklaşık 20 ay önce eve giderken kesim yapıldığını gördüm. O gün, orman işletmesine şikayet ettim. Daha sonra mahkeme süreçlerinde herkes takipsizlik aldı. Kaçak kesimden işlem yapılmasına rağmen takipsizlik alındı. Sonraki süreçte ağacı takip ettim ne olacak diye. Odun olarak satılacağını duyunca ihalesine girip satın aldım. Ağacın gövdesi de İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi'ne gidecek. Orada müze kuruluyor, o müzenin içerisinde sergilenecek. Aynı zamanda bu ağaç üzerinde nasıl bir bilimsel çalışma yapılır; bilemiyorum. Ama yine bilime hizmet etmesi ve gelecek kuşakların bu ağacı görebilmesi için saklanması gerekiyor. Bu ağacın yaşını, Bartın Üniversitesi'nden Barbaros Yaman Hocamızla beraber hesaplamıştık. 1183 yaşında bir porsuk ağacı bu. Dünyada çok değerli ağaçlardan bir tanesi, maalesef odun olacaktı. Bu, bir tarihi eserdi. Tarihi eserin yok olmasını istemedim. Gelecek kuşaklara, bunu bir yerde, bir şekilde saklayalım istedim. İhale işlemleri 20 bin lirayı buldu bana" dedi.
Bilimsel amaçlı sergilenecek
DHA muhabirinin telefon ile ulaştığı İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Orman Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ünal Akkemik ise "İlk etapta ağacın bazı parçaları, Orman Fakültemizde eğitim ve bilimsel amaçlı olarak sergilenecek. Daha sonraki süreçte kurulması planlanan müzede yer alacak" diye konuştu.