Sünnet

İdrar yolu enfeksiyonundan ve kanserden koruyucu özelliği olan sünnet, vücuda çok faydalı bir operasyondur ve bu işlem için en uygun zaman 6 ay-2 yaş arası veya 6 yaşından sonrasıdır.
Çocuğun sağlıklı psikolojik gelişimini bozabileceği endişesi ile 2-6 yaş arası tıbben zorunlu bir durum olmadığı sürece sünnet önerilmemektedir. Aksi halde bu yaşlarda yapılan sünnet, çocuğun psikolojik hayatında ömür boyu devam edebilecek kalıcı zedelenmelere neden olabilmekte, o çocuklar ileride daha takıntılı ve daha hırçın, aksi, asi hale gelebilmektedir.
İlk 6 ay, methemoglobinemi riski nedeniyle, tıbben acil bir durum olmadığı sürece sünnet önerilmemektedir. Methemoglobinemi, hayatı tehdit eden ölümcül bir hastalıktır ve sünnet operasyonu sırasında kullanılan birtakım anestezik maddeler, sürülen lokal anestezik kremler neticesinde, özellikle 6 aylıktan küçük bebeklerde bu rahatsızlığa rastlanabilmektedir.
Sırf methemoglobinemiden korunmak için yenidoğan bebeklerde lokal dahil hiçbir anestezik ürün kullanmadan sünnet yapılması taraftarı da değiliz. Zira yenidoğan döneminde yapılan sünnet, asla "acısız sünnet" değildir. Yenidoğan bebekler de aynı şekilde acıyı hissederler, sadece bu acının tarifini büyük çocuklar gibi ortaya koyamazlar. O halde yenidoğan sünnetini ya da doğar doğmaz yapılan sünneti önermediğimizi söyleyebiliriz.
Ailelere en çok tavsiye edilen, 6 aydan sonra, çocuk 1 yaşına gelene kadar, yürümeye başlamadan önce sünnetin yapılmasıdır. Bu yaşlarda cilt kendini daha hızlı tamir etmekte, sünnete bağlı oluşabilecek morluklar, şişlikler daha az olmakta, yara yeri daha çabuk kapanmaktadır. Bebeğin bezli olması, sünnet olmasına engel bir durum değildir.
Halk arasında bilinenin aksine, 1 yaşından küçük erkek çocuklarda idrar yolları enfeksiyonuna yakalanma ihtimali, kız çocuklarına göre daha yüksektir. Çocukların 1 yaşına kadar sünnet ettirilmesi, idrar yolları enfeksiyonu geçirme riskini önemli ölçüde azaltmaktadır. Yeter ki sünnet sağlıklı koşullarda ve ehil ellerce yapılsın. Bırakın fenni sünnetçileri, sünneti yapacak kişinin tıp fakültesini bitirmiş doktor olması bile yeterli değildir; üstüne ayrıca Çocuk Cerrahisi veya Üroloji bölümü ihtisasını tamamlamış bir uzman cerrah olması şarttır. Aksi halde konunun uzmanı olmayan sünnetçilerce yapılacak bu işlem, çocuklar ve aileleri için yüz güldürücü olamayabilir ve geri dönüşümsüz zararlara neden olabilir.
Bazı çocuklarda "fimozis" dediğimiz sünnet derisi darlığı görülebilmektedir ve bu çocuklar idrar yapma zorluğu yaşamaktadırlar. Bu çocuklar, idrarını fışkırtarak yapamayabilirler, idrar akımında azalma, iştah problemleri ve gece uyku sorunları mevcut olabilir. Sünnet, bu ve bunun gibi pek çok sorunu gidermektedir.
Altı aylıktan büyük bebeklik döneminde yapılan sünnetteki iyileşme, ileri yaşlarda yapılan sünnete göre çok daha hızlıdır. Sünnet sonrasında çocuğa hemen bez bağlanabilmektedir. Bu dönemde sünnet olan çocuk hem panik yaratacak kadar o korkuyu hissetmemekte, hem de yara yeri çok daha kısa sürede iyileşmektedir. Ayrıca bu yaşlardaki sünnet lokal anesteziyle yapılabilmekte, böylelikle genel anesteziye bağlı gelişmesi muhtemel olumsuzluklardan uzak kalınabilmektedir.
Her ameliyatta olduğu gibi, sünnette de hijyen koşulları çok önemlidir. Ehil olmayan kişilerce gerçekleştirilen hatalı sünnet, kalıcı sıkıntılara yol açabilmekte ve çocuğun ömrü boyunca çekeceği psikolojik bozuklukları da beraberinde getirebilmektedir.

Uzm. Dr. Yunus Emre BIKMAZ
Kudret International Hospital
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı